Genetica en ethiek

 "Toenemende kennis leidt tot toenemende beheersing van processen die wij vroeger 'natuurlijk' noemden; toenemende beheersing brengt op haar beurt toenemende verantwoordelijkheid voor het verloop van deze processen mee. Op het gebied van de genetica zijn dat de processen van overerving. Wij weten daar meer van af dan enige generaties voor ons; dus zijn wij ook meer dan vroeger aansprakelijk voor het verloop van deze processen. Hoe ons genenbestand er over duizend jaar uitziet wordt door ons vandaag - mede - bepaald. Niets doen, alles laten doorgaan zoals het altijd ging, verandert aan die aansprakelijkheid niets. Alleen voor het geval, dat we niet kunnen doen, kan niets doen van aansprakelijkheid ontslaan. Kunnen we wel iets doen, dan is niets doen een reëel alternatief, waarvoor we precies even verantwoordelijk zijn als voor de beslissing wel wat te doen.

Zodra er een alternatief mogelijk is, staat een mens voor een keuze. Dat is ook het geval wanneer een mens voor het eerst iets kan doen, in plaats van alleen maar niets doen.

Is er eenmaal een keuzemogelijkheid, dan komt er een nieuw soort vragen. Althans, zo lang we het over mensen hebben en mensen opvatten als intelligent handelende wezens en niet alleen als afwerkers van een biologisch bepaald gedragsprogramma." (Kuitert 1977, Erfelijkheid: sleutelen aan genen, p. 101)

"Is er eigenlijk in het licht van een van de wezenlijke revoluties van de negentiende-eeuwse,  maar later ook van de twintigste-eeuwse wetenschap, namelijk het darwinisme, ook maar enige aanleiding om op deze manier [als intelligent handelende wezens] over mensen na te denken? Die vraag betreft dan ook onmiddellijk de gedachtegang die we hebben gezien in het vorige semester, namelijk de gedachte dat de mens het enige wezen zal zijn dat zijn eigen evolutie zal sturen. Wie is dat dan? En is het überhaupt denkbaar dat een mens een aparte positie inneemt te midden van de evolutie? Is die gedachte überhaupt houdbaar?" (Oudemans 2000/2001, Humanisme en Biotechnologie, p. 2)