Plato zou vandaag de dag geen filosoof zijn

"Laat vooral niemand geloven dat als Plato nu leefde en platonische opvattingen had, hij een filosoof zou zijn, - hij zou een godsdienstwaanzinnge zijn." (Nietzsche, Herwaardering van alle waarden, p. 546)

Darwin and Deleuze

"Deleuze’s ethology in the final analysis employs a biological rhetoric to evoke an anti-human, anti-ethical, anti-political, anti-philosophical pathos which sentimentally avoids the implications of biological selection. The immanence of the Origin of the Species remains far more rigorous and implacable than that of Difference and Repetition and A Thousand Plateaus. These texts moralize selection, linking it with the active or passive affective relations of an organism to its environment. They provide by default a strong case for maintaining the separation of the biological and the philosophical, especially in respect to their use of the concept of selection. Indeed, there is no place for philosophy with its active and passive capacities and relations within a rigorously defined Darwinian world. Any biophilosophy, consequently, will reduce not only the philosophical to the biological, but also the biological to the philosophical. Certain conceptions of action and classification will be applied to nature, and then refracted back into philosophy. In an earlier version of biophilosophy these conceptions were those of race and fitness, while now they are those of passive and active affections. In both cases, nature and politics are sentimentalized and brutalized. By refusing the full rigour of Darwinian selection, Deleuze is left with a sentimentalized nature and a brutalized ethics and politics." (Howard Caygill, The Topology of Selection)

Through the Language Glass

"Human color vision evolved independently from that of insects, birds, reptiles, and fish. We share our trichromatic vision with the apes and with Old World monkeys, but not with other mammals, and this implies that our color vision goes back about thirty to forty million years. Most mammals have dichromatic vision: they have only two types of cones, one with peak sensitivity in the blue-violet area and one with peak sensitivity in green (the middle-wave cone). It is thought that the primate trichromatic vision emerged from a dichromatic stage through a mutation that replicated a gene and split the original middle-wave (green) receptor into two adjacent ones, the new one being a little farther toward yellow. The position of the two new receptors was optimal for detecting yellowish fruit against a background of green foliage. Man's color vision seems to have been a coevolution with the development of bright fruits. As one scientist put it, "with only a little exaggeration, one could say that our trichromatic color vision is a device invented by certain fruiting trees in order to propagate themselves." In particular, it seems that our trichromatic color vision evolved together with a certain class of tropical trees that bear fruit too large to be taken by birds and that are yellow or orange when ripe. The tree offers a color signal that is visible to the monkey against the masking foliage of the forest, and in return the monkey either spits out the undamaged seed at a distance or defecates it together with fertilizer. In short, monkeys are to colored fruit what bees are to flowers." (Deutscher, Through the Language Glass, p. 247)

Heidegger after Darwin

"Heidegger understood the need for a revolution in Western metaphysics because of the challenge of Darwinism to Creationism, which in passing showed up the limitations of the Mind-first attitude. Heidegger was not a Darwinian, or a Darwinist, far from it; but he derived a new marriage of theology and ontology from Darwin’s revolution." (Heidegger as a Post-Darwinian Philsopher)

Hetzelfde anders

Cornelis Verhoeven heeft filosofie eens gedefinieerd als: hetzelfde anders leren zien.

Ik las deze woorden altijd als: de taak van de filosofie bestaat eruit de zelfde dingen anders - dat wil zeggen, in een nieuw licht, vanuit een ander perspectief - te leren zien.

Het schoot me zojuist te binnen dat Verhoevens definitie echter ook op een andere manier gelezen kan worden. Namelijk zo, dat het accent niet ligt op de dingen (die Verhoeven helemaal niet noemt overigens) maar op het woord hetzelfde. Filosofie behelst dan niet langer de dingen als zodanig, maar (het woord) hetzelfde, anders te leren zien.

Aan deze lezing van Verhoevens uitspraak beantwoordt Th. C. W. Oudemans' boek Echte filosofie (2007), dat primair een betekenisverschuiving in het woord hetzelfde poogt te bewerkstelligen. Deze mutatie valt Oudemans ten deel middels het woord replicatieve identiteit, dat hem werd toegespeeld vanuit de geschriften van Leibniz, Dawkins en Derrida. Deze auteurs waren getekend door een betekenisomslag in de klassieke opvatting van identiteit - ook al was hen daar zelf niets van bekend.


Dit maakt Oudemans niet enkel tot een filosoof in Verhoevens zin van het woord, maar tevens tot een goede lezer. Want dat is wat lezen is: het woord te vinden, dat de schrijver nooit zeggen kon. (J. H. Donner)

Rorty scheidt het kaf van het koren

(Rorty)

Jasper Doomen can't handle the nihilism

"Reason is [...] only an instrument for survival; no insights into the truth or the nature of reality, whatever one may want this to mean, are to be expected. [...] If this is indeed Darwinism’s explanation of reason, it refutes itself epistemologically. After all, if the reasonable being that concludes to Darwinism’s truth (again, whatever one may take ‘truth’ to be) only does so on the basis of reason as a means to survive rather than as a faculty to establish the truth, Darwinism itself is not the truth. There is, in that case, no ‘objective’ standard (or any standard) to determine this, let alone that Darwinism would be entitled to claim this role. Consequently, if Darwinism is consistent, it cannot exist: it reduces the very faculty required to found its truth to an instrument that lacks the ability to perform this task.

If this life is really all there is, why should one be occupied with any scientific or philosophical matter?

The pleasure of this insight and the other pleasures of life must be balanced against the pains one suffers; if there is more pain than pleasure, it would be prudent to commit suicide. This radical hedonic calculus is perhaps rather abstract (it seems difficult to find a common standard against which to measure the various feelings), but this is the only course of action a Darwinist can follow if he is to take his theory seriously. Perhaps there are lives that can withstand the radical hedonic calculus, although I can hardly imagine such a life, if all experiences are seriously taken into account. It is, in the end, only the individual that can determine this for himself or herself, but it seems that Darwinists are bad economists.

Either Darwinism reaches its peak through the insight that one should commit suicide, or Darwinism is incorrect, either because those who propagate it have failed to comprehend that suicide should be committed—those who have comprehended this have already done so—or because another, less reductionistic, approach is taken to be correct. (The latter approach might also propagate committing suicide, by the way, but that is not the issue here.) Darwinism would then, ironically, consist in the demise rather than the survival of the fittest, if one understands by that those who have the greatest insights." (Jasper Doomen, Concerning Darwinism)

Philosophy: applying this to 'your own' thinking

"The presumption that any cultural item that spreads widely will at least be deemed (rightly or wrongly) to be worth having must be set aside, as it may instead be an unappreciated or even detested item that is just too well entrenched for the local coalition of cultural antibodies to remove." (Dennett, p. 354)

Nihilisme

"De betekenis – de zin, zo je wilt – van elk aspect van ons leven is ons toevallig gegeven door een blind proces van vermenigvuldiging. Er is geen ander recht, geen andere waarde, er is niets. Het enige doel dat ons leven rest is de finish. En laat de dood nu juist de aanjager zijn van die hele godvergeten machinerie waarin, terwijl wij vermorzeld worden tussen de raderen, genen en memen vechten om het bestuurspaneel. Alles om maar zo goed mogelijk hun eigen voortbestaan te bevorderen, om niet uit te sterven. Pleeg je zelfmoord omdat je weigert gastheer te spelen voor een stel ongewenste mee-eters, dan speel je de parasieten alsnog in de kaart. Dan weten die beestjes voor de volgende keer ook weer dat ze hun gastheer niet te veel van hun eigen bestaanswijze moeten tonen." (Thomas Baaij over memen)

Wetenschap als filosofie

"De wetenschap is geen oorspronkelijk geschieden van de waarheid, maar het telkens opnieuw uitbouwen van een al open waarheidsdomein, en wel door datgene wat zich daarbinnen aan mogelijke en noodzakelijke juistheden voordoet te onderzoeken en te funderen. Als en voor zover een wetenschap het juiste overstijgt en tot een waarheid - dat wil zeggen tot een wezenlijke onthulling van het zijnde als zodanig - komt, is ze filosofie." (Heidegger, De Oorsprong van het Kunstwerk, p.77)